Τα «Άνθη της Πέτρας» είναι μια συλλογή από 12 «πρόσωπα» σε Παριανό μάρμαρο.

Η Παρία Λίθος είναι το θεϊκό υλικό που βγήκε από τα σπλάχνα της Παριανής γης και έδωσε υπόσταση στα πιο σημαντικά έργα γλυπτικής της Ελληνικής αρχαιότητας. Τα Κυκλαδικά ειδώλια, τα Ελγίνεια μάρμαρα, η Αφροδίτη της Μήλου, ο Ερμής του Πραξιτέλους και ο Λαοκόων είναι μερικά από τα αριστουργήματα, που φτιάχτηκαν από Παριανό μάρμαρο ή «Λυχνίτη» όπως είναι γνωστό, εξ’ αιτίας της απαλότητας και της διαφάνειάς του.

Τα λατομεία του Μαραθιού εφοδιάζουν τους περίφημους Παριανούς μαστόρους, για περισσότερο από 27 αιώνες, από τη Γεωμετρική περίοδο μέχρι το τέλος της Βυζαντινής περιόδου, οπότε και φαίνεται ότι εξαντλήθηκε η φλέβα της α’ ποιότητας. Βεβαίως τα λατομεία χρησιμοποιήθηκαν και μεταγενέστερα, μια που έδωσαν τον περασμένο αιώνα και το μάρμαρο που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του τύμβου του Μ. Ναπολέοντα.

Οι γλύπτες της περιόδου της κλασσικής αρχαιότητας συνήθιζαν να μισοτελειώνουν τα γλυπτά τους (ξεχόντρισμα) κάτω, μέσα στις υπόγειες σκοτεινές γαλαρίες, με το φως του λύχνου. Έτσι έκαναν την ανάσυρση του όγκου και μεταφορά του στην επιφάνεια, ευκολότερη. Εκεί τελείωναν το γλυπτό τους. Έτσι μας άφησαν ένα τεράστιο πλήθος από κομμάτια ‘λατύπες’ τόσο μέσα στις γαλαρίες όσο και την γύρω από τα λατομεία περιοχή.

Αυτά τα κομμάτια ήταν για μένα μια πρόκληση. Η διαδικασία εξεύρεσης και επιλογής τους ήταν από μόνη της, ένα πλούσιο ταξίδι στην ιστορία. Όταν τα αντιμετωπίσεις με την απαιτούμενη αγάπη και σεβασμό, σου επιτρέπουν να νοιώσεις την κρυμμένη για αιώνες μέσα τους δύναμη. Αυτά τα κομμάτια δεν χρησιμοποιήθηκαν σαν υλικό πάνω στο οποίο αποτύπωσα ένα πραγματικό ή φανταστό πρόσωπο, που είχα στο μυαλό μου. Αντίθετα στάθηκαν απέναντί μου σαν μοναδικές οντότητες, σαν ετερότητες, που είχαν τη δύναμη να προκαλέσουν τη δική μου ατομικότητα, ώστε να κινηθεί προς αυτές και να μεταμορφώσουν και τους δύο μας σε ‘πρόσωπα’.

Το άτομο στέκει μπροστά στην ατομικότητα του άλλου, στέκει μπροστά στη μορφή και μπορεί να την ακουμπήσει, να την αγαπήσει, να μοιραστεί τη ζωή μαζί του, όταν είναι ικανό (το άτομο) να κάνει ένα βήμα έξω από τα ατομοκεντρικά του όρια. Σ’ αυτή την κίνηση γίνεται ‘πρόσωπο’.

‘Έτσι εξηγείται γιατί αυτά τα 12 πρόσωπα συνεχώς αλλάζουν έκφραση, καθώς το φως αντανακλάται πάνω τους από μια κινούμενη φωτεινή πηγή, είτε αυτή είναι ο ήλιος ή το φεγγάρι ή το φως από τα μάτια σου ή την καρδιά σου. Μ’ αυτή την έννοια αυτά ξεπερνούν τα σύνορα του χρόνου, των εθνικών και πολιτισμικών διαφορών και προτείνουν την προσωπική διάσταση της ανθρώπινης ύπαρξης σαν το δρόμο για να προσεγγίσεις, να επικοινωνήσεις, να μοιραστείς και να γιορτάσεις τη ζωή.

Το όνομα της συλλογής «Άνθη της Πέτρας» μου ενέπνευσε το ποίημα του Γιώργου Σεφέρη, που φαίνεται να αντανακλά παρόμοια εμπειρία.
Άνθη της πέτρας φυσιογνωμίες
Που ήρθαν, όταν κανένας δεν μιλούσε
Και μου μίλησαν
Που μ’ άφησαν να τις αγγίξω
Ύστερα απ’ τη σιωπή
Μέσα σε πνεύμα, σε πικροδάφνες και σε πλατάνια.

Αριστείδης Βαρριάς